Βιομηχανική Μεταλλευτική: Οι εργαζόμενοι παίρνουν το εργοστάσιο στα χέρια τους

Ρεπορτάζ από το www.alterthess.gr

Καλοκαίρι 2012 στην Θεσσαλονίκη του Μνημονίου και της ανεργίας και ενώ η ειδησεογραφία έχει να σου πει μόνο δυσάρεστα (και άλλες αυτοκτονίες, η ανεργία σπάει νέα ρεκόρ, νέες περικοπές, η κυβέρνηση ξεπουλά τον δημόσιο πλούτο κ.α.) ξαφνικά ακούς την είδηση ότι οι 70 περίπου εργαζόμενοι του εργοστασίου Βιομηχανική Μεταλλευτική, που εδώ και 14 μήνες είναι απλήρωτοι, αποφάσισαν να αυτοδιαχειριστούν το εργοστάσιο.

Αποφάσισαν ότι αντί να παρακαλούν τους εργοδότες τους να «γυρίσουν» πίσω για να τους «δώσουν» δουλειά, να διεκδικήσουν να εργαστούν ξανά οι ίδιοι χωρίς αφεντικά δίνοντας ζωή σε ένα εργοστάσιο. Ένα εργοστάσιο εγκαταλελειμμένο που σε κάθε άλλη περίπτωση θα το κηδεύαμε όπως και τα υπόλοιπα εργοστάσια που τα τρία αυτά χρόνια έκλεισαν, νεκρώνοντας όλη την Βιομηχανική ζώνη της πόλης και στέλνοντας παράλληλα στην ανεργία χιλιάδες εργαζόμενους.

Η ιστορία του εργοστασίου αυτού αν και τυπικά δεν διαφέρει από τις ιστορίες των υπόλοιπων που έχουν κλείσει στην Θεσσαλονίκη, παρουσιάζει κάποιες ιδιαιτερότητες. Η Βιομηχανική Μεταλλευτική, εργοστάσιο που παράγει δομικά υλικά, ήταν κερδοφόρα μέχρι και το 2009, σύμφωνα με στοιχεία που αναφέρουν τα ίδια τα οικονομικά περιοδικά της πόλης. Μάλιστα από το 2000 μέχρι το 2006 παρουσίασε μια μεταβολή κερδών της τάξης του 139%.

Από το 2010 και μετά το εργοστάσιο αρχίζει να παίρνει την κάτω βόλτα με τον γνωστό τρόπο που ακολούθησαν στο παρελθόν ιδιοκτήτες και άλλων επιχειρήσεων. Η μητρική εταιρεία η Φίλκεραμ Τζόνσον χρεώνει με δάνεια την θυγατρική (1 εκ.900 χιλ.ευρώ) δηλαδή την Βιομηχανική Μεταλλευτική η οποία αποκτά  ένα πλασματικό παθητικό και η εργοδοσία ξεκινά  τις καθυστερήσεις στα επιδόματα, στην καταβολή μισθών κτλ. μέχρι που τον Μάιο του 2011 κηρύσσει στάση πληρωμών προς τους εργαζόμενους και εγκαταλείπει το εργοστάσιο.

Τότε αρχίζει και ο αγώνας των εργαζομένων οι οποίοι προχωρούν σε απεργίες, στάσεις εργασίας και τελικά σε επίσχεση εργασίας ζητώντας την επαναλειτουργία του εργοστασίου και τα δεδουλευμένα τους. Από τον Μάιο λοιπόν οι εργαζόμενοι ζουν με τον εξευτελιστικό ποσό των 359 ευρώ του επιδόματος επίσχεσης εργασίας, δημιουργούν ένα ταμείο αλληλοβοήθειας για να στηριχθούν οι πιο αδύναμοι οικονομικά και ξημεροβραδιάζονται στο εργοστάσιο με εναλλασσόμενες βάρδιες προκειμένου να προστατέψουν τον εξοπλισμό.  Να σημειωθεί ότι παράλληλα η μητρική εταιρεία Φίλκεραμ Τζόνσον απολύει σταδιακά το σύνολο των εργαζομένων στη βιομηχανία κεραμικών πλακιδίων και καταθέτει αίτηση για πτώχευση, πράγμα που δεν έκανε για την Βιομηχανική Μεταλλευτική την οποία απλά εγκαταλείπει.

Η απόφαση

Κατά τη διάρκεια των συνελεύσεων που πραγματοποιούσε το σωματείο για την οργάνωση και συνέχιση του αγώνα τέθηκε η ιδέα της αυτοδιαχείρισης. Μπορεί οι εργαζόμενοι να μην έχουν πάει στην Αργεντινή αλλά, όπως ανέφεραν, το παράδειγμα του εργοστασίου κεραμεικών που λειτούργησε εκεί υπό τον εργατικό έλεγχο των εργαζομένων αποτέλεσε έμπνευση για αυτούς και έτσι ξεκίνησαν τις συζητήσεις και τις οικονομικές μελέτες για το πώς μπορεί αυτό να επιτευχθεί και στην πόλη μας.

Όπως δήλωσε ο πρόεδρος του σωματείου εργατοϋπαλλήλων της Βιομηχανικής Μεταλλευτικής Μ. Αναγνώστου η πρόταση αυτή έτυχε μεγάλης αποδοχής μεταξύ των εργαζομένων οι οποίοι εκτιμούν ότι εφόσον το εργοστάσιο ήταν κερδοφόρο και ότι εξαιτίας της κακής διαχείρισης «έπεσε έξω» όχι μόνο μπορούν να το επαναλειτουργήσουν αλλά και ότι είναι ικανοί να παράγουν φτηνό προϊόν προσιτό στις λαϊκές οικογένειες. Ο ίδιος εξήγησε μάλιστα ότι  καθ`όλη την διάρκεια των 14 αυτών μηνών που το εργοστάσιο δεν λειτουργούσε το προϊόν συνέχισε να έχει ζήτηση.

Μέσα σε λίγο διάστημα οι εργαζόμενοι κατάφεραν να διαμορφώσουν το απαιτούμενο σχέδιο έτσι ώστε να  κάνουν πράξη το «πως οι εργαζόμενοι μπορούν και χωρίς αφεντικά». Για να επιτευχθεί αυτό και για να μην βρεθούν άλλα 70 άτομα στην ανεργία προϋπόθεση αποτελεί, σύμφωνα με τους ίδιους, η ικανοποίηση των παρακάτω αιτημάτων.

• Να παραιτηθεί το Δ.Σ. της εταιρείας μαζί με όσα στελέχη είχαν άμεση εμπλοκή στη διοίκηση της χωρίς καμία απαίτηση από την νέα εργατική διοίκηση όπως και η ιδιοκτησία να αναλάβει τις υποχρεώσεις που προκύπτουν μέχρι τώρα (τα χρέη της εταιρείας).
• Να δηλωθεί το δάνειο των 1.900.00 ευρώ που πήρε η μητρική εις βάρος της Βιομηχανικής Μεταλλευτικής και μέρος από το δάνειο να παραχωρηθεί σε μετοχές προς τους εργαζόμενους. Ότι υπόλοιπο μείνει να γίνει διακανονισμός για να επιστρέψει προς την θυγατρική με το προνόμιο των εργαζομένων.   
• Οι εργαζόμενοι για να μπορέσουν να θέσουν άμεσα το εργοστάσιο σε λειτουργία ζητούν ακόμη την επιδότηση που δίνεται από τον ΟΑΕΔ σε κάθε άνεργο που θέλει να ξεκινήσει δικιά του επιχείρηση ύψους 23.00 για τον πρώτο χρόνο καθώς και το επίδομα ανεργίας επί 14 μήνες.
• Όπως αναφέρουν ακόμη οι εργαζόμενοι, αν ικανοποιηθούν τα αιτήματα αυτά συγκεντρώνεται ένα αρχικό κεφάλαιο ικανό για να ξεκινήσουν άμεσα την λειτουργία του. Αυτοδιαχείριση σημαίνει επίσης για αυτούς ότι η γενική συνέλευση των εργαζομένων θα είναι το αποφασιστικό όργανο του εγχειρήματος καθώς και ότι  τα μέλη του Δ.Σ. της εταιρίας όσο και τα μέλη του Δ.Σ. του σωματείου θα είναι ανακλητά.
• Στην πρόταση αυτοδιαχείρισης του εργοστασίου που έχουν διαμορφώσει οι εργαζόμενοι τονίζεται επίσης ότι οι μετοχές θα μοιραστούν ισάριθμα σε όσους εργαζόμενους δεχτούν να συμμετέχουν στο εγχείρημα ενώ οι υπόλοιποι θα συνεχίσουν με την προηγούμενη σύμβαση που υπήρχε προτού κλείσει το εργοστάσιο. 
• Τέλος ζητούν από την πολιτεία την διαμόρφωση ενός νομικού πλαισίου που θα μπορεί να καλύπτει και να στηρίζει το εγχείρημα της αυτοδιαχείρισης.

Αν δεν μπορούν αυτοί, τότε μπορούμε εμείς

Τον αγώνα των εργαζομένων μέχρι σήμερα στηρίζουν πλήθος σωματείων, εργαζομένων και ανέργων από δεκάδες εργασιακούς χώρους από τη Θεσσαλονίκη και όχι μόνο. Στην συνέλευση που πραγματοποιήθηκε πριν λίγες μέρες στο Εργατικό Κέντρο μετά από κάλεσμα του σωματείου, συγκροτήθηκε  η Ανοιχτή Πρωτοβουλία Αλληλεγγύης και στήριξης του αγώνα για αυτοδιαχείριση του εργοστασίου, ως μόνη λύση για να διασφαλιστούν οι θέσεις εργασίας και τα δεδουλευμένα των εργαζομένων.

"Στηρίζουμε το σωματείο της Βιομηχανικής Μεταλλευτικής που μέσα από δύσκολες συνθήκες, απλήρωτοι από τον Μαίο του 2011 και σε επίσχεση εργασίας με μεγάλα προβλήματα επιβίωσης, παλεύουν να διατηρήσουν το εργοστάσιο ζωντανό και τους εργαζόμενους με αξιοπρέπεια και ανορθωμένο το ανάστημα απέναντι στη λαίλαπα του ντόπιου και του ξένου κεφαλαίου.
Οι εργαζόμενοι της Βιομηχανικής Μεταλλευτικής αγωνίζονται να κάνουν πράξη πως εμείς οι εργαζόμενοι μπορούμε χωρίς αφεντικά. Αγωνιζόμαστε μαζί τους να αποδείξουμε πως αν δεν μπορούν αυτοί, τότε εμείς μπορούμε χωρίς αυτούς, και θα τα καταφέρουμε!» σημειώνεται συγκεκριμένα στην σχετική ανακοίνωση ενώ παράλληλα η Πρωτοβουλία Αλληλεγγύης καλεί όλα τα σωματεία, όλες τις εργατικές κινήσεις και σχήματα,  τις συνελεύσεις γειτονιάς, όλους τους εργαζόμενους και τους ανέργους της πόλης να στηρίξουν με κάθε μέσο τον δίκαιο αγώνα των εργατών και να πλαισιώσουν την πρωτοβουλία αυτή.

Τέλος η Ανοιχτή Πρωτοβουλία Αλληλεγγύης καλεί σε νέα γενική συνέλευση την Τετάρτη και ώρα 19.00 στο Εργατικό Κέντρο (Ολύμπου & Αριστοτέλους) για να αποφασιστούν τα επόμενα βήματα του αγώνα.
(ΔΕΙΤΕ ΣΧΕΤΙΚΟ ΒΙΝΤΕΟ, 8.32 ΛΕΠΤΩΝ, ΣΤΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ: http://vimeo.com/45687862)