(Όταν) Ο Κεμάλ αποφάσισε πως αυτός ο κόσμος μπορεί να αλλάξει

Οι εξεγερμένοι και οι εξεγερμένες της Τουρκίας μας έχουν δείξει το δρόμο. Ας δείξουμε κι εμείς την αλληλεγγύη μας

Της Αναστασίας Ματσούκα

 πηγή : rednotebook

«Νικημένο μου ξεφτέρι δεν αλλάζουν οι καιροί,

με φωτιά και με μαχαίρι πάντα ο κόσμος προχωρεί»

Το χειμώνα του 1968 ο Μάνος Χατζιδάκις γνωρίζει στη Νέα Υόρκη τον Κεμάλ, έναν Τούρκο πολιτικό πρόσφυγα, και τον κάνει τραγούδι. Λίγο αργότερα, ο Νίκος Γκάτσος, γράφοντας τους ελληνικούς στίχους, μας συστήνει τον Κεμάλ ως ένα πρίγκιπα της Ανατολής που αποφασίζει να αλλάξει τον κόσμο και να απαλλάξει τους αδύναμους απο τα βάσανά τους. Ο Κεμάλ δεν τα καταφέρνει, και ο στιχουργός τον καληνυχτίζει με τη διαπίστωση πως αυτός ο κόσμος δεν θα αλλάξει ποτέ.

Το Μάιο του 2013 στη Θεσσαλονίκη, ο Κεμάλ και η ιστορία του αντιμετωπίζονται ως ύψιστη απειλή. Μετά απο καταγγελίες εθνικόφρονος γονιού, η διευθύντρια δημοτικού σχολείου απαγορεύει σε δασκάλα μουσικής να διδάξει τον Κεμάλ στους μαθητές και τις μαθήτριές της, εκφράζοντας την άποψη πως το τραγούδι συνιστά ισλαμική προπαγάνδα. Ο νεαρός πρίγκιπας θεωρείται διαφθορέας και κίνδυνος για τα ελληνικά ιδεώδη.

Μερικές μέρες πριν, στην Κωνσταντινούπολη, ο Κεμάλ δεν το έχει βάλει κάτω. Αποφασίζει πως ήρθε ο καιρός να επιχειρήσει, τουλάχιστον, να κλείσει με έναν άλλο τρόπο το τραγούδι του, και γελώντας με τη φοβισμένη διευθύντρια, να αποδείξει τους πραγματικούς λόγους για τους οποίους μπορεί να αποτελέσει απειλή. Ο πρώτος και βασικός είναι πως αυτή τη φορά δεν είναι μόνος.

Με σημείο εκκίνησης την πλατεία Ταξίμ και ένα πάρκο που θα καταστρεφόταν για να γίνει κερδοφόρο εμπορικό κέντρο, χιλιάδες διαδηλωτές έχουν πλέον κατακλύσει όλες τις μεγάλες πόλεις της Τουρκίας, αντιστεκόμενοι στην κρατική βία -που έχει ήδη αφήσει πολλούς νεκρούς και τραυματίες-, διεκδικώντας τα δικαιώματά τους, απαιτώντας την πτώση της κυβέρνησης. Σπάζοντας την κανονικότητα, λέγοντας όχι στην “αναγκαία” λιτότητα και στην επακόλουθη ανάπτυξη προς όφελος των αγορών και εις βάρος των εργαζομένων, της νεολαίας και του περιβάλλοντος. Διεκδικώντας τη δημοκρατία των απο κάτω. Και βοηθώντας κι εμάς να σπάσουμε τη δική μας κανονικότητα: των μνημονίων, των επιστρατεύσεων, του φασισμού.

Μας θυμίζουν τις πλατείες της αραβικής Άνοιξης και τις πλατείες της Μεσογείου. Επαναφέρουν στο προσκήνιο τη δυνατότητα της ανατροπής και της αλλαγής. Αρκεί σ΄αυτή την προσπάθεια να παλεύουμε συλλογικά, με αλληλεγγύη και χωρίς φόβο. Όπως ακριβώς οι εξεγερμένοι της απέναντι όχθης, που δεν υπολογίζουν τόσες μέρες αύρες και δακρυγόνα. Παραμένουν στους δρόμους, εξαναγκάζουν την αστυνομία σε υποχωρήσεις, υπερασπίζονται τους χώρους τους, και όταν όταν γίνει παύση πυρός, καθαρίζουν και προετοιμάζουν το πάρκο τους, όπως οι διαδηλωτές της πλατείας Συντάγματος φρόντιζαν τη δική τους πλατεία μετά απο κάθε μάχη, για να αντέξουν στην επόμενη επίθεση.

Μέσα απ΄ αυτά που συμβαίνουν στην Ανατολή τις τελευταίες μέρες, ο Κεμάλ κατάφερε να αλλάξει το τραγούδι του. Η καληνύχτα ενός κόσμου που δεν πρόκειται να αλλάξει δεν προκαλεί πλέον θλίψη και απογοήτευση. Ακούγεται περισσότερο σαν ειρωνεία προς τους δυνατούς αυτού του κόσμου, που ελπίζουν και πιστεύουν πως οι υποτελείς δεν θα μπορέσουν ποτέ να αλλάξουν τη “μοίρα” τους. Ακούγεται σαν ειρωνεία και προς την ισλαμόφοβη διευθύντρια που θεωρεί πως η ταυτότητα του Κεμάλ είναι η απειλή. Στην πραγματικότητα απειλή συνιστά η δυνατότητα του Κεμάλ να αλλάξει τον κόσμο και να βοηθήσει και την ίδια να απελευθερωθεί απο τα δεσμά της.

Οι εξεγερμένοι και οι εξεγερμένες της Τουρκίας μας έχουν δείξει το δρόμο. Ας δείξουμε κι εμείς την αλληλεγγύη μας.