«Η ιδέα ότι το νερό είναι ένα ανθρώπινο δικαίωμα προέρχεται από
«εξτρεμιστικές» ΜΚΟ. Το νερό είναι ένα τρόφιμο όπως και κάθε άλλο, και
πρέπει να έχει μια αξία στην αγορά», δήλωσε το 2005 ο πρόεδρος της
Nestle. Ίσως είναι ο μόνος άνθρωπος που μπορεί να χαρακτηρίσει
"εξτρεμιστή" τον ΟΗΕ ο οποίος με 122 ψήφους υπέρ και 41 αποχές,
κατοχύρωσε το 2010 το νερό ως ανθρώπινο δικαίωμα. Μία από τις χώρες που
απείχαν της ψηφοφορίας ήταν και η Ελλάδα. Αναμενόμενο αν σκεφτεί
κανείς τη προσπάθεια ιδιωτικοποίησης των εταιρειών ύδρευσης και
αποχέτευσης των τελευταίων δεκαετιών.
Του Χρήστου Αβραμίδη και του Αντώνη Γαλανόπουλου, περιοδικό Unfollow
Σήμερα βρίσκεται σε εξέλιξη η διαδικασία πώλησης του 51% της ΕΥΑΘ ενώ το δρόμο της ιδιωτικοποίησης έχουν πάρει η ΕΥΔΑΠ στην Αθήνα και η εθνική εταιρεία ύδρευσης της Πορτογαλίας. Ο David Hall, διευθυντής του Public Services International Research Unit, εκτιμά ότι η νέα ώθηση για την ιδιωτικοποίηση του νερού «καθοδηγείται από τις πολιτικές λιτότητας των δημοσίων δαπανών και την περικοπή των δημόσιων υπηρεσιών που επιβάλλονται με ιδιαίτερη αυστηρότητα στις χώρες που υπόκεινται σε πακέτα διάσωσης από το ΔΝΤ και την Ε.Ε.».
Κερδοφόρα επιχείρηση παρά την κρίση
Η ΕΥΑΘ ιδρύεται το 1998 μετά την συνένωση του Οργανισμού Ύδρευσης Θεσσαλονίκης και του Οργανισμού Αποχέτευσης Θεσσαλονίκης. Το 2001 η εταιρεία εισάγεται στο χρηματιστήριο και χωρίζεται στην ΕΥΑΘ παγίων που αφορά στις υποδομές και στην ΕΥΑΘ Α.Ε. Παράλληλα, ένα 25% περνά από το Δημόσιο σε ιδιώτες. Η εταιρεία εξυπηρετεί την ευρύτερη περιοχή της Θεσσαλονίκης, δηλαδή πάνω από ενάμιση εκατομμύριο ανθρώπων. Αξίζει να επισημανθεί πως η ΕΥΑΘ παρέχει το φθηνότερο νερό στην Ευρώπη.
Η επιχείρηση, εκμεταλλευόμενη ένα φυσικό μονοπώλιο όπως το νερό, εξασφαλίζει μεγάλα κέρδη. Αναλυτικότερα την πενταετία 2007-2011 σημείωσε κέρδη 75,2 εκατομμυρίων ευρώ ενώ το 2012 παρουσίασε κέρδη 17,8 εκατομμυρίων ευρώ. Η εταιρεία διαθέτει επίσης ένα αποθεματικό 35 εκατομμυρίων ευρώ. Μάλιστα, σύμφωνα με τον πρόεδρο του σωματείου εργαζομένων κ. Αρχοντόπουλο, «οι Δήμοι και άλλοι μεγαλοοφειλέτες, χρωστούν πάνω από 50 εκατομμύρια ευρώ, κάτι που δείχνει ότι ο επενδυτής θα κάνει απόσβεση σε πολύ μικρό χρονικό διάστημα» . Βέβαια, τα κέρδη της εταιρείας συνδέονται και με τις περικοπές των μισθών και την μείωση του προσωπικού που έχει συντελεστεί τα τελευταία χρόνια, καθώς από το 2003 οπότε και δημοσιεύτηκε η τελευταία προκήρυξη, δεν έχει προσληφθεί κανείς. Έτσι, ενώ το 1998 η ΕΥΑΘ αριθμούσε 650 εργαζόμενους για μια πληθυσμιακά και εκτατικά μικρότερη Θεσσαλονίκη, σήμερα αριθμεί 250, με αποτέλεσμα να υπάρχουν μόλις 11 υδραυλικοί για ολόκληρη την πόλη.
Στην Ελλάδα, λοιπόν, οι δημόσιες εταιρείες ύδρευσης είναι σημαντικά κερδοφόρες παρά την κρίση. Επιπλέον, το δημόσιο και οι δήμοι έχουν συνολικές οφειλές προς τις εταιρείες ύδρευσης ύψους 356 εκ. ευρώ. Το στοιχείο αυτό φωτίζει το παράδοξο της ιδιωτικοποίησης. Το κράτος θα χάσει έσοδα από τα μερίσματα που του αναλογούν ενώ με τα χρήματα που θα αποκομίσει από την πώληση θα πρέπει να πληρώσει τα χρέη του στους νέους ιδιοκτήτες των εταιρειών. «Κερδισμένοι θα είναι οι νέοι ιδιώτες ιδιοκτήτες και χαμένοι οι πολίτες» σχολίασε ο ευρωβουλευτής Κρίτων Αρσένης στη συζήτηση που είχαμε.
Οι διεκδικητές της ΕΥΑΘ
Στις 30 Μαϊου 2013, το Δ.Σ. του ΤΑΙΠΕΔ ενέκρινε τα δυο επενδυτικά σχήματα που θα συνεχίσουν στη Β' φάση του διαγωνισμού για την εξαγορά της Εταιρείας Υδρευσης και Αποχέτευσης Θεσσαλονίκης. Την πρώτη κοινοπραξία αποτελούν η γαλλική εταιρεία SUEZ Environment SAS (το όνομα της οποίας έχει συνδεθεί με τις εξεγέρσεις αρκετών λαών ενάντια στις συνέπειες της ιδιωτικοποίησης του νερού) και η ΑΚΤΩΡ Παραχωρήσεις Α.Ε, συμφερόντων Μπόμπολα. Τη δεύτερη κοινοπραξία συγκροτούν η ισραηλινή εταιρεία Mekorot Development and Enterprise Ltd, η ελληνική κατασκευαστική Γ. Αποστολόπουλος A.E. Συμμετοχών, η MIYA Water Projects Netherlands BV, αμερικανικών, ισραηλινών και ολλανδικών συμφερόντων, και η ΤΕΡΝΑ Ενεργειακή ABETE, συμφερόντων Περιστέρη. Με βάση το Infowar, η ισραηλινή εταιρεία Mekorot αποτελεί έναν από τους βασικούς βραχίονες με τους οποίους το ισραηλινό κράτος καταπατά στοιχειώδη ανθρώπινα δικαιώματα στα κατεχόμενα παλαιστινιακά εδάφη. Σύμφωνα με επιβεβαιωμένες πληροφορίες, εκπρόσωποι της Suez επισκέπτονται φορείς της Θεσσαλονίκης επιχειρώντας να τους πείσουν ότι η εξαγορά του 51% της ΕΥΑΘ απο την Suez δεν πρέπει να αντιμετωπίζεται ως ιδιωτικοποίηση αλλά ως σύμπραξη δημοσίου-ιδιωτικού. Οι εκπρόσωποι της εταιρείας δηλώνουν ανοικτοί να συζητήσουν, να ακούσουν προτάσεις και πρόθυμοι να συνεργαστούν. Ένας συνομιλητής τους σχολίασε πως κινούνται με έναν αέρα σιγουριάς.
Από τη δεύτερη φάση αποκλείστηκαν οι άλλοι δύο διεκδικητές της ΕΥΑΘ, ο επιχειρηματίας Ιβάν Σαββίδης και η Ένωση Πολιτών για το Νερό.Ο Ιβάν Σαββίδης έχει μείνει ουσιαστικά εκτός διεκδίκησης από την πρώτη στιγμή, καθώς δεν κατάφερε να εξασφαλίσει τη συνεργασία κάποιας εταιρείας του κλάδου ύδρευσης και επομένως δεν πληρούσε τον αντίστοιχο όρο του διαγωνισμού.Η Ένωση Πολιτών για το νερό, ως μετεξέλιξη της Κίνησης 136 (Κ136), προτείνει την κοινωνική διαχείριση του νερού της πόλης μέσω συνεταιρισμών σε επίπεδο γειτονιάς. Ο πρόεδρός της κ. Λάζαρος Αγγέλου μας δήλωσε: «Σε περίπτωση που συμμετέχουν όλοι οι ιδιοκτήτες των 510.000 υδρομέτρων, θα χρειαστούν περίπου 136 ευρώ ανά υδρόμετρο για να αποκτηθεί η εταιρεία. Σύμφωνα με το σχέδιο, οι μετοχές θα κατατεθούν στην «Ένωση Πολιτών» και θα μετατραπούν σε μερίδες. Κάθε φυσικό πρόσωπο, ανεξάρτητα από το ποσό των χρημάτων που θα καταβάλει, θα κατέχει μία ψήφο στην Γενική Συνέλευση. Οι αποφάσεις θα λαμβάνονται μέσω των Γενικών Συνελεύσεων με αμεσοδημοκρατικό τρόπο. Θα υπάρχουν τακτικές Γενικές Συνελεύσεις ανά τρίμηνο, ενώ, με αυξημένη πλειοψηφία, η Γενική Συνέλευση θα μπορεί μέχρι και να ανακαλέσει τα μέλη του ΔΣ. Η ΕΥΑΘ δεν θα έχει πλέον κερδοσκοπικό χαρακτήρα, τα κέρδη θα επανεπενδύονται στην εταιρεία ή θα καλύπτουν ανάγκες της τοπικής κοινωνίας».
Λίγες μέρες μετά την απόφαση, η Ένωση έλαβε επιστολή από τον πρόεδρο του ΤΑΙΠΕΔ, στην οποία αναγράφεται ότι δεν πληροί όλες τις προϋποθέσεις που θα της επέτρεπαν την πρόκριση στο επόμενο στάδιο της διαδικασίας. Η Ένωση Πολιτών για το Νερό δήλωσε στο ΤΑΙΠΕΔ ότι δεν αποδέχεται την αναιτιολόγητη και αόριστη συμπερασματολογία του και κατέθεσε ένσταση κατά της απόφασης του ΤΑΙΠΕΔ, ζητώντας να ακυρωθεί η απόρριψη της επιλογής της Ένωσης στο διαγωνισμό και συνάμα να ακυρωθεί ο διαγωνισμός στο σύνολο του.
Η Κ136 και οι «Επενδυτές Κοινωνικής Ευθύνης»
Σύμφωνα με τους εκπροσώπους της Ένωσης ήταν σχεδόν βέβαιη η πρόκριση τους στην δεύτερη φάση καθώς υπήρχε η εκτίμηση ότι καλύπτονταν όλοι οι όροι. Ειδικότερα, η Ένωση θα ήταν σε θέση να καταθέσει την ημέρα της αγοράς το απαιτούμενο ποσό στο ΤΑΙΠΕΔ και ταυτόχρονα τα δάνεια κεφάλαιά της δεν θα ξεπερνούσαν το 5,5% του συνόλουόπως απαιτούσε ο διαγωνισμός.
Ο κ. Αγγέλου μας εξήγησε αναλυτικότερα πως η Ένωση θα έβρισκε τα χρήματα για την εξαγορά της ΕΥΑΘ: «Επιτρέψαμε σε 22 επενδυτές κοινωνικής ευθύνης (ΕΚΕ) να δηλωθούν στην πρόταση που καταθέσαμε διότι πληρούσαν τα κριτήρια της κοινωνικής προσφοράς που είχαμε θέσει». Καθώς η συμμετοχή των πολιτών ήταν μικρή, με μόλις 600 εγγραφές, οι ΕΚΕ ήταν απαραίτητοι για την συγκέντρωση του ποσού σε εκείνο το χρονικό σημείο. «Η οικονομική τους δυνατότητα υπολογίζεται ότι ξεπερνά τα 30 δις ευρώ»δηλώνει ο Αγγέλου και έτσι τεκμηριωνόταν το εφικτό της δυνατότητας καταβολής του τιμήματος εξαγοράς της ΕΥΑΘ.
Σε αυτό το σημείο αξίζει να σημειωθεί πως η πρόταση της Ένωσης, παρά τις προθέσεις και τους σκοπούς της, είχε πολλά κενά και αντιφάσεις. Αρχικά έγινε γνωστό πως οι επενδυτές που συμπεριλαμβάνονται δεν είχαν ήδη συμφωνήσει για τη συμμετοχή τους, ενώ πολλοί από αυτούς δεν γνώριζαν λεπτομέρειες για την ΕΥΑΘ ή την «Ένωση Πολιτών». Ακόμη όμως και η ίδια η συμμετοχή των ΕΚΕ είχε θολά σημεία. Ενώ στο καταστατικό της «Ένωσης Πολιτών» αναφέρεται ότι οι ΕΚΕ θα καταβάλλουν το τίμημα της εξαγοράς την πρώτη μέρα της συναλλαγής, στο αμέσως επόμενο σημείο αναφέρεται ότι θα χρηματοδοτήσουν απ΄ ευθείας τους πολίτες-καταναλωτές μέσω μικροδανείων. Άγνωστο παρέμενε αν θα δέχονταν οι επενδυτές να χρηματοδοτήσουν με τέτοια ποσά χιλιάδες φυσικά πρόσωπα, αν τα χρήματα θα πιστώνονταν εξ αρχής σε φυσικά πρόσωπα και με ποιους όρους.
Απέναντι σε αυτά τα γκρίζα σημεία της πρότασης, μοναδικό εχέγγυο της Κ136 είναι η αξιοπιστία και το στάτους του Ρόμπερτ Άπφελ, που είχε αναλάβει την επικοινωνία με τους επενδυτές. Η αξιοπιστία του εδράζεται και στο γεγονός ότι «τον εμπιστεύτηκε μέχρι και η Ελληνική κυβέρνηση για τον σχεδιασμό του PSI» όπως δήλωσε ο κ. Μαριόγλου, μέλος της Ένωσης. Ο Άπφελ συμμετείχε στην προσπάθεια ως επικεφαλής της Bondholder Communications Group και «φιλέλληνας», όπως αναφέρει η ανακοίνωση της Κ136. Την κίνηση βοηθούν επίσης ο John Redwood και η Citigate Dewe Rogerson. O Redwood υπήρξε σύμβουλος ιδιωτικοποίησης και εν συνεχεία διευθύνων σύμβουλος πολιτικής υπό την Μ. Θάτσερ το 1983 και την βοήθησε στην σχεδίαση των αποκρατικοποιήσεων της British Telecom και της British Gas και σήμερα παραμένει βουλευτής των Συντηρητικών. Η Citigate Dewe Rogerson, στη δεκαετία του 1980, ήταν υπεύθυνη για την οικονομική και επιχειρηματική επικοινωνία όλων σχεδόν των ιδιωτικοποιήσεων που έγιναν στο Ηνωμένο Βασίλειο. Γιατί όμως οι εν λόγω εταιρείες και άνθρωποι που γνωρίζουν να ιδιωτικοποιούν καλύτερα από κάθε άλλον, να επιλέξουν να συνδράμουν στην προσπάθεια μιας κίνησης που θεωρητικά αντιτίθεται στην ιδιωτικοποίηση;
Ρόμπερτ Άπφελ: ο καπιταλισμός θα πρέπει να ποτίσει τους πάντες
Με αυτή την απορία, επικοινωνήσαμε με τον κ. Άπφελ ο οποίος δήλωσε τα εξής: «Πιστεύω ότι όλοι έχουν κάτι να κερδίσουν από τις αποκρατικοποιήσεις. Επομένως υποστηρίζω ότι η κυβέρνηση πρέπει να αποκρατικοποιήσει το περιουσιακό στοιχείο της ΕΥΑΘ για να το φέρει πιο κοντά στον λαό. Μου θυμίζει την αποκρατικοποίηση που είχε πραγματοποιήσει η Θάτσερ, όταν το 62% της British Gas πέρασε στα χέρια των καταναλωτών. Η κυβέρνηση έδωσε άτοκα δάνεια στους πολίτες για να τους δώσει τη δυνατότητα να αγοράσουν μετοχές. Ξέρω ότι πολλοί βλέπουν την Θάτσερ σαν τον Σατανά, αλλά αυτή η θέση της άνοιξε την ιδιοκτησία στους πολίτες. Με μόλις 40 στερλίνες μπορούσες να συμμετέχεις».
Αν για εμάς στην Ελλάδα, η προσπάθεια της Κ136 φαντάζει ως κάτι φρέσκο, ο κ. Άπφελ την εκλαμβάνει σαν μια ακόμα ιδιωτικοποίηση: «Η ιδιωτικοποίηση της ΕΥΑΘ με αυτό το τρόπο θα μπορούσε να είναι παράδειγμα για όλη την Ευρώπη. Κάτι ακόμα που προτείνω είναι ένας τρόπος συμμετοχής για τα παιδιά. Σύμφωνα με τη Τράπεζα της Ελλάδας, υπάρχουν στις οικογένειες της Κεντρικής Μακεδονίας, στους λογαριασμούς και στις τσέπες του, 2,8 δις ευρώ που απλά κάθονται. Αυτός είναι ο πλούτος της Κεντρικής Μακεδονίας, και πρέπει να μπει στην κυκλοφορία. Πιστεύω ότι πολλοί στην κυβέρνηση, συμπεριλαμβανομένου του κ. Σαμαρά, θα είναι ενθουσιασμένοι όταν δουν 100.000 πολίτες-καπιταλιστές με 136 ευρώ στα χέρια τους να θέλουν να αγοράσουν την ΕΥΑΘ. Πρέπει να φέρουμε τις μεγάλες κρατικές επιχειρήσεις πιο κοντά στους πολίτες, να τις πάρουμε από την κεντρική κρατική διαχείριση».
Είναι εμφανές ότι ο λόγος του Άπφελ περί λαϊκού καπιταλισμού έρχεται σε αντίθεση με τον λόγο της Κ136 που αξίωνε μια αλληλέγγυα κοινωνική οικονομία. Ενώ ο Λ. Αγγέλου, ανέφερε ότι το σχέδιο της Κ136 διαφέρει βαθύτατα από αυτό που συνέβη στην Βρετανία κυρίως λόγω του μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα και του μοιράσματος μερίδων αντί μετοχών, ο Άπφελ στην ερώτησή μας εάν το σχέδιο της Κ136 είναι παρόμοιο με τα σχέδια της Θάτσερ, δεν αφήνει περιθώρια για παρερμηνείες: «Αναμφίβολα, ναι». Εν τέλει, η Κ136 δηλώνει πως αντιτίθεται στο σύστημα, ενώ ο Άπφελ, επιδιώκει την διάχυση του συστήματος σε όλες τις σφαίρες της κοινωνικής ζωής. Μόνο αν γίνουμε όλοι καπιταλιστές, αν ρίξουμε τις καταθέσεις μας στην πραγματική οικονομία, το σύστημα θα συνεχίσει αλώβητο και θα ξεπεράσει την κρίση του. Η διαφορά αυτών που επιδιώκει η Κ136 με αυτά που επιδιώκει ο Άπφελ είναι εμφανής, δεν θα μπορούσε όμως να οδηγήσει στα ίδια αποτελέσματα; (Διαβάστε το κείμενο: «Ο Robert Apfel, η ΕΥΑΘ, ο Sid και το PSI»)
Διεθνής εμπειρία: Η ιδιωτικοποίηση του νερού βλάπτει τους πολίτες
Όλα αυτά συμβαίνουν στην Ελλάδα ενώ υπάρχει μια συσσωρευμένη εμπειρία των αρνητικών επιπτώσεων της ιδιωτικοποίησης του νερού και μια παγιωμένη τάση επιστροφής των δικτύων ύδρευσης σε δημοτικές ή κρατικές επιχειρήσεις. Η λογική της κρατικοποίησης δεν στηρίζεται μόνο στην αρχή ότι η διαχείριση του νερού πρέπει να είναι δημόσια, γιατί πρόκειται για δημόσιο αγαθό, αλλά και σε καθαρά οικονομικούς λόγους, αφού αποδείχθηκε ότι η δημόσια διαχείριση είναι προς το συμφέρον των πολιτών και του δημόσιου ταμείου. Όπως μας είπε η κ. Κολοκυθά, επίκουρη καθηγήτρια του Τμήματος Πολιτικών Μηχανικών του ΑΠΘ, «όταν πρόκειται για την ύδρευση πληθυσμών, το νερό πρέπει να αντιμετωπίζεται ως κοινωνικό αγαθό το οποίο είτε η Πολιτεία, είτε η Τοπική Αυτοδιοίκηση υποχρεούνται να παρέχουν σε κατάλληλη ποιότητα, αρκετή ποσότητα και χαμηλό κόστος. Οποιαδήποτε ιδιωτική εταιρεία έχει πρωτίστως ως στόχο τη μεγιστοποίηση του κέρδους και προφανώς δεν δρα με βάση το ευρύ κοινωνικό συμφέρον».
«Η διεθνής εμπειρία δείχνει ότι η ιδιωτικοποίηση του νερού θέτει σε κίνδυνο την πρόσβαση των πολιτών σε ένα από τα πιο βασικά αγαθά για την καθημερινή διαβίωση. Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα της Βρετανίας. Η ιδιωτικοποίηση του νερού από τη Θάτσερ έφερε δραματικές επιπτώσεις για τους πολίτες αυξάνοντας το κόστος κατά 50% τα πρώτα 4 χρόνια, τριπλασιάζοντας τις διακοπές παροχής σε νοικοκυριά που δεν μπορούσαν να πληρώσουν, μειώνοντας την ποιότητα, αυξάνοντας τα κρούσματα δυσεντερίας και οδηγώντας σε αλλεπάλληλες παραβιάσεις της περιβαλλοντικής νομοθεσίας», μας είπε ο Κρίτων Αρσένης.
Ανάμεσα στις δεκάδες περιπτώσεις, παραδειγματική είναι αυτή της Βολιβίας όπου η ιδιωτικοποίηση του νερού, που ήρθε ως προϋπόθεση για την παραχώρηση δανείου από το ΔΝΤ, έφερε αφόρητες αυξήσεις στα τιμολόγια νερού (+200-300%). Οι διαμαρτυρίες των κατοίκων είχαν ως τραγική κατάληξη 7 νεκρούς και η κυβέρνηση αποφάσισε τελικά να επανακρατικοποιήσει το δίκτυο.
Επαναδημοτικοποίηση του νερού και δημοψηφίσματα
Χαρακτηριστικές περιπτώσεις αντίστασης ή επαναδημοτικοποίησης συναντάμε πλέον και στην Ευρώπη. Η πιο σημαντική από αυτές είναι του Παρισιού. Το 2008 το δημοτικό συμβούλιο αποφάσισε να μην ανανεώσει τη σύμβαση με τις Veolia και Suez, οι οποίες είχαν τη διαχείριση του συστήματος ύδρευσης από το 1985. Ο δήμος δημιούργησε τη δημοτική εταιρεία Eau de Paris και το 2010 έθεσε υπό την εποπτεία του τη λειτουργία του συστήματος. Επικοινωνήσαμε με την Anne Le Strat, αντιδήμαρχο και πρόεδρο της Eau de Paris, η οποία μας εξήγησε ότι «η επιλογή της επαναδημοτικοποίησης καθοδηγείται από την ισχυρή πεποίθηση ότι η διαχείριση των υδάτων πρέπει να υπακούει το δημόσιο συμφέρον: το νερό είναι ένα κοινό αγαθό, ένας ζωτικός πόρος που πρέπει να ελέγχεται και να συντηρείται από μια αλληλέγγυα και υπεύθυνη διαχείριση. Η μεταρρύθμιση ενσαρκώνει τη δέσμευση του δήμου του Παρισιού στις αξίες της δημόσιας υπηρεσίας». Χάρη στη μεταρρύθμιση προέκυψαν σημαντικά οφέλη: τα κέρδη υπολογίζονται σε 35 εκατομμύρια ευρώ ετησίως, ενώ το 2011, η τιμή του πόσιμου νερού, που είχε αυξηθεί κατά 260% από το 1985, μειώθηκε για πρώτη φορά κατά 8%.
Στην Ιταλία το 2011 πραγματοποιήθηκε δημοψήφισμα με τους Ιταλούς σε ποσοστό 95% να ψηφίζουν κατά της ιδιωτικοποίησης του νερού. Κυνικά αντιδημοκρατικές εξωτερικές πιέσεις επιχείρησαν να ανατρέψουν το αποτέλεσμα., που όμως επικυρώθηκε τον Ιούλιο του 2012 από το Συνταγματικό Δικαστήριο. Και στη Βιέννη οι πολίτες σε ποσοστό 87% απέρριψαν την ιδιωτικοποίηση δημοτικών επιχειρήσεων παροχής υπηρεσιών, μεταξύ αυτών και της ύδρευσης.
Ο David Hall μας είπε χαρακτηριστικά ότι «όποτε έχει υποβληθεί σε δημοψήφισμα, η ιδιωτικοποίηση του νερού έχει απορριφθεί μαζικά». Επομένως κρίνεται θετική η πρόταση του Δήμου Θεσσαλονίκης για διεξαγωγή δημοψηφίσματος αν και το αποτέλεσμά του δεν είναι δεσμευτικό. Το δημοψήφισμα συγκεντρώνει όλο και περισσότερο τα φώτα της δημοσιότητας ιδιαίτερα μάλιστα, μετά τον αποκλεισμό της Κ136 που θα μπορούσε να αποτελέσει μια δεύτερη γραμμή άμυνας, ενάντια στην ιδιωτικοποίηση. Κυρίαρχο ρόλο παίζει πλέον η πρωτοβουλία SOSteτονερό η οποία μέσω των συνελεύσεων της συντονίζει τις προσπάθειες των φορέων και οργανώσεων που διαφωνούν με την ιδιωτικοποίηση. Θεωρητικά στην ιδιωτικοποίηση του νερού, αντιτίθενται επίσης όλοι οι Δήμοι της χώρας καθώς με ομόφωνο ψήφισμά της Κεντρικής Ένωσης Δήμων Ελλάδος εκφράζουντην πλήρη αντίθεσή τους στην απόφαση της κυβέρνησης να προχωρήσει στην ιδιωτικοποίηση των Δημοσίων και Δημοτικών Επιχειρήσεων Ύδρευσης και Αποχέτευσης. Η επόμενη κίνηση ανήκει πάλι στην κυβέρνηση. Θα δεχθεί άραγε να διεξαχθεί δημοψήφισμα με πιθανή εξέλιξη την ακύρωση της ιδιωτικοποίησης, και ποια θα είναι και η στάση του Προέδρου της Δημοκρατίας, στον οποίο πέφτει και ο τελευταίος λόγος; Τελικά ποιος κυβερνάει αυτόν τον τόπο; Η Σουέζ και το ΤΑΙΠΕΔ ή ο «δήμος», ο λαός. Η ετυμολογία του πολιτεύματος «δημοκρατία» ορίζει ως κυρίαρχο το δεύτερο. Η πραγματικότητα μέχρι σήμερα την διαψεύδει...
Του Χρήστου Αβραμίδη και του Αντώνη Γαλανόπουλου, περιοδικό Unfollow
Σήμερα βρίσκεται σε εξέλιξη η διαδικασία πώλησης του 51% της ΕΥΑΘ ενώ το δρόμο της ιδιωτικοποίησης έχουν πάρει η ΕΥΔΑΠ στην Αθήνα και η εθνική εταιρεία ύδρευσης της Πορτογαλίας. Ο David Hall, διευθυντής του Public Services International Research Unit, εκτιμά ότι η νέα ώθηση για την ιδιωτικοποίηση του νερού «καθοδηγείται από τις πολιτικές λιτότητας των δημοσίων δαπανών και την περικοπή των δημόσιων υπηρεσιών που επιβάλλονται με ιδιαίτερη αυστηρότητα στις χώρες που υπόκεινται σε πακέτα διάσωσης από το ΔΝΤ και την Ε.Ε.».
Κερδοφόρα επιχείρηση παρά την κρίση
Η ΕΥΑΘ ιδρύεται το 1998 μετά την συνένωση του Οργανισμού Ύδρευσης Θεσσαλονίκης και του Οργανισμού Αποχέτευσης Θεσσαλονίκης. Το 2001 η εταιρεία εισάγεται στο χρηματιστήριο και χωρίζεται στην ΕΥΑΘ παγίων που αφορά στις υποδομές και στην ΕΥΑΘ Α.Ε. Παράλληλα, ένα 25% περνά από το Δημόσιο σε ιδιώτες. Η εταιρεία εξυπηρετεί την ευρύτερη περιοχή της Θεσσαλονίκης, δηλαδή πάνω από ενάμιση εκατομμύριο ανθρώπων. Αξίζει να επισημανθεί πως η ΕΥΑΘ παρέχει το φθηνότερο νερό στην Ευρώπη.
Η επιχείρηση, εκμεταλλευόμενη ένα φυσικό μονοπώλιο όπως το νερό, εξασφαλίζει μεγάλα κέρδη. Αναλυτικότερα την πενταετία 2007-2011 σημείωσε κέρδη 75,2 εκατομμυρίων ευρώ ενώ το 2012 παρουσίασε κέρδη 17,8 εκατομμυρίων ευρώ. Η εταιρεία διαθέτει επίσης ένα αποθεματικό 35 εκατομμυρίων ευρώ. Μάλιστα, σύμφωνα με τον πρόεδρο του σωματείου εργαζομένων κ. Αρχοντόπουλο, «οι Δήμοι και άλλοι μεγαλοοφειλέτες, χρωστούν πάνω από 50 εκατομμύρια ευρώ, κάτι που δείχνει ότι ο επενδυτής θα κάνει απόσβεση σε πολύ μικρό χρονικό διάστημα» . Βέβαια, τα κέρδη της εταιρείας συνδέονται και με τις περικοπές των μισθών και την μείωση του προσωπικού που έχει συντελεστεί τα τελευταία χρόνια, καθώς από το 2003 οπότε και δημοσιεύτηκε η τελευταία προκήρυξη, δεν έχει προσληφθεί κανείς. Έτσι, ενώ το 1998 η ΕΥΑΘ αριθμούσε 650 εργαζόμενους για μια πληθυσμιακά και εκτατικά μικρότερη Θεσσαλονίκη, σήμερα αριθμεί 250, με αποτέλεσμα να υπάρχουν μόλις 11 υδραυλικοί για ολόκληρη την πόλη.
Στην Ελλάδα, λοιπόν, οι δημόσιες εταιρείες ύδρευσης είναι σημαντικά κερδοφόρες παρά την κρίση. Επιπλέον, το δημόσιο και οι δήμοι έχουν συνολικές οφειλές προς τις εταιρείες ύδρευσης ύψους 356 εκ. ευρώ. Το στοιχείο αυτό φωτίζει το παράδοξο της ιδιωτικοποίησης. Το κράτος θα χάσει έσοδα από τα μερίσματα που του αναλογούν ενώ με τα χρήματα που θα αποκομίσει από την πώληση θα πρέπει να πληρώσει τα χρέη του στους νέους ιδιοκτήτες των εταιρειών. «Κερδισμένοι θα είναι οι νέοι ιδιώτες ιδιοκτήτες και χαμένοι οι πολίτες» σχολίασε ο ευρωβουλευτής Κρίτων Αρσένης στη συζήτηση που είχαμε.
Οι διεκδικητές της ΕΥΑΘ
Στις 30 Μαϊου 2013, το Δ.Σ. του ΤΑΙΠΕΔ ενέκρινε τα δυο επενδυτικά σχήματα που θα συνεχίσουν στη Β' φάση του διαγωνισμού για την εξαγορά της Εταιρείας Υδρευσης και Αποχέτευσης Θεσσαλονίκης. Την πρώτη κοινοπραξία αποτελούν η γαλλική εταιρεία SUEZ Environment SAS (το όνομα της οποίας έχει συνδεθεί με τις εξεγέρσεις αρκετών λαών ενάντια στις συνέπειες της ιδιωτικοποίησης του νερού) και η ΑΚΤΩΡ Παραχωρήσεις Α.Ε, συμφερόντων Μπόμπολα. Τη δεύτερη κοινοπραξία συγκροτούν η ισραηλινή εταιρεία Mekorot Development and Enterprise Ltd, η ελληνική κατασκευαστική Γ. Αποστολόπουλος A.E. Συμμετοχών, η MIYA Water Projects Netherlands BV, αμερικανικών, ισραηλινών και ολλανδικών συμφερόντων, και η ΤΕΡΝΑ Ενεργειακή ABETE, συμφερόντων Περιστέρη. Με βάση το Infowar, η ισραηλινή εταιρεία Mekorot αποτελεί έναν από τους βασικούς βραχίονες με τους οποίους το ισραηλινό κράτος καταπατά στοιχειώδη ανθρώπινα δικαιώματα στα κατεχόμενα παλαιστινιακά εδάφη. Σύμφωνα με επιβεβαιωμένες πληροφορίες, εκπρόσωποι της Suez επισκέπτονται φορείς της Θεσσαλονίκης επιχειρώντας να τους πείσουν ότι η εξαγορά του 51% της ΕΥΑΘ απο την Suez δεν πρέπει να αντιμετωπίζεται ως ιδιωτικοποίηση αλλά ως σύμπραξη δημοσίου-ιδιωτικού. Οι εκπρόσωποι της εταιρείας δηλώνουν ανοικτοί να συζητήσουν, να ακούσουν προτάσεις και πρόθυμοι να συνεργαστούν. Ένας συνομιλητής τους σχολίασε πως κινούνται με έναν αέρα σιγουριάς.
Από τη δεύτερη φάση αποκλείστηκαν οι άλλοι δύο διεκδικητές της ΕΥΑΘ, ο επιχειρηματίας Ιβάν Σαββίδης και η Ένωση Πολιτών για το Νερό.Ο Ιβάν Σαββίδης έχει μείνει ουσιαστικά εκτός διεκδίκησης από την πρώτη στιγμή, καθώς δεν κατάφερε να εξασφαλίσει τη συνεργασία κάποιας εταιρείας του κλάδου ύδρευσης και επομένως δεν πληρούσε τον αντίστοιχο όρο του διαγωνισμού.Η Ένωση Πολιτών για το νερό, ως μετεξέλιξη της Κίνησης 136 (Κ136), προτείνει την κοινωνική διαχείριση του νερού της πόλης μέσω συνεταιρισμών σε επίπεδο γειτονιάς. Ο πρόεδρός της κ. Λάζαρος Αγγέλου μας δήλωσε: «Σε περίπτωση που συμμετέχουν όλοι οι ιδιοκτήτες των 510.000 υδρομέτρων, θα χρειαστούν περίπου 136 ευρώ ανά υδρόμετρο για να αποκτηθεί η εταιρεία. Σύμφωνα με το σχέδιο, οι μετοχές θα κατατεθούν στην «Ένωση Πολιτών» και θα μετατραπούν σε μερίδες. Κάθε φυσικό πρόσωπο, ανεξάρτητα από το ποσό των χρημάτων που θα καταβάλει, θα κατέχει μία ψήφο στην Γενική Συνέλευση. Οι αποφάσεις θα λαμβάνονται μέσω των Γενικών Συνελεύσεων με αμεσοδημοκρατικό τρόπο. Θα υπάρχουν τακτικές Γενικές Συνελεύσεις ανά τρίμηνο, ενώ, με αυξημένη πλειοψηφία, η Γενική Συνέλευση θα μπορεί μέχρι και να ανακαλέσει τα μέλη του ΔΣ. Η ΕΥΑΘ δεν θα έχει πλέον κερδοσκοπικό χαρακτήρα, τα κέρδη θα επανεπενδύονται στην εταιρεία ή θα καλύπτουν ανάγκες της τοπικής κοινωνίας».
Λίγες μέρες μετά την απόφαση, η Ένωση έλαβε επιστολή από τον πρόεδρο του ΤΑΙΠΕΔ, στην οποία αναγράφεται ότι δεν πληροί όλες τις προϋποθέσεις που θα της επέτρεπαν την πρόκριση στο επόμενο στάδιο της διαδικασίας. Η Ένωση Πολιτών για το Νερό δήλωσε στο ΤΑΙΠΕΔ ότι δεν αποδέχεται την αναιτιολόγητη και αόριστη συμπερασματολογία του και κατέθεσε ένσταση κατά της απόφασης του ΤΑΙΠΕΔ, ζητώντας να ακυρωθεί η απόρριψη της επιλογής της Ένωσης στο διαγωνισμό και συνάμα να ακυρωθεί ο διαγωνισμός στο σύνολο του.
Η Κ136 και οι «Επενδυτές Κοινωνικής Ευθύνης»
Σύμφωνα με τους εκπροσώπους της Ένωσης ήταν σχεδόν βέβαιη η πρόκριση τους στην δεύτερη φάση καθώς υπήρχε η εκτίμηση ότι καλύπτονταν όλοι οι όροι. Ειδικότερα, η Ένωση θα ήταν σε θέση να καταθέσει την ημέρα της αγοράς το απαιτούμενο ποσό στο ΤΑΙΠΕΔ και ταυτόχρονα τα δάνεια κεφάλαιά της δεν θα ξεπερνούσαν το 5,5% του συνόλουόπως απαιτούσε ο διαγωνισμός.
Ο κ. Αγγέλου μας εξήγησε αναλυτικότερα πως η Ένωση θα έβρισκε τα χρήματα για την εξαγορά της ΕΥΑΘ: «Επιτρέψαμε σε 22 επενδυτές κοινωνικής ευθύνης (ΕΚΕ) να δηλωθούν στην πρόταση που καταθέσαμε διότι πληρούσαν τα κριτήρια της κοινωνικής προσφοράς που είχαμε θέσει». Καθώς η συμμετοχή των πολιτών ήταν μικρή, με μόλις 600 εγγραφές, οι ΕΚΕ ήταν απαραίτητοι για την συγκέντρωση του ποσού σε εκείνο το χρονικό σημείο. «Η οικονομική τους δυνατότητα υπολογίζεται ότι ξεπερνά τα 30 δις ευρώ»δηλώνει ο Αγγέλου και έτσι τεκμηριωνόταν το εφικτό της δυνατότητας καταβολής του τιμήματος εξαγοράς της ΕΥΑΘ.
Σε αυτό το σημείο αξίζει να σημειωθεί πως η πρόταση της Ένωσης, παρά τις προθέσεις και τους σκοπούς της, είχε πολλά κενά και αντιφάσεις. Αρχικά έγινε γνωστό πως οι επενδυτές που συμπεριλαμβάνονται δεν είχαν ήδη συμφωνήσει για τη συμμετοχή τους, ενώ πολλοί από αυτούς δεν γνώριζαν λεπτομέρειες για την ΕΥΑΘ ή την «Ένωση Πολιτών». Ακόμη όμως και η ίδια η συμμετοχή των ΕΚΕ είχε θολά σημεία. Ενώ στο καταστατικό της «Ένωσης Πολιτών» αναφέρεται ότι οι ΕΚΕ θα καταβάλλουν το τίμημα της εξαγοράς την πρώτη μέρα της συναλλαγής, στο αμέσως επόμενο σημείο αναφέρεται ότι θα χρηματοδοτήσουν απ΄ ευθείας τους πολίτες-καταναλωτές μέσω μικροδανείων. Άγνωστο παρέμενε αν θα δέχονταν οι επενδυτές να χρηματοδοτήσουν με τέτοια ποσά χιλιάδες φυσικά πρόσωπα, αν τα χρήματα θα πιστώνονταν εξ αρχής σε φυσικά πρόσωπα και με ποιους όρους.
Απέναντι σε αυτά τα γκρίζα σημεία της πρότασης, μοναδικό εχέγγυο της Κ136 είναι η αξιοπιστία και το στάτους του Ρόμπερτ Άπφελ, που είχε αναλάβει την επικοινωνία με τους επενδυτές. Η αξιοπιστία του εδράζεται και στο γεγονός ότι «τον εμπιστεύτηκε μέχρι και η Ελληνική κυβέρνηση για τον σχεδιασμό του PSI» όπως δήλωσε ο κ. Μαριόγλου, μέλος της Ένωσης. Ο Άπφελ συμμετείχε στην προσπάθεια ως επικεφαλής της Bondholder Communications Group και «φιλέλληνας», όπως αναφέρει η ανακοίνωση της Κ136. Την κίνηση βοηθούν επίσης ο John Redwood και η Citigate Dewe Rogerson. O Redwood υπήρξε σύμβουλος ιδιωτικοποίησης και εν συνεχεία διευθύνων σύμβουλος πολιτικής υπό την Μ. Θάτσερ το 1983 και την βοήθησε στην σχεδίαση των αποκρατικοποιήσεων της British Telecom και της British Gas και σήμερα παραμένει βουλευτής των Συντηρητικών. Η Citigate Dewe Rogerson, στη δεκαετία του 1980, ήταν υπεύθυνη για την οικονομική και επιχειρηματική επικοινωνία όλων σχεδόν των ιδιωτικοποιήσεων που έγιναν στο Ηνωμένο Βασίλειο. Γιατί όμως οι εν λόγω εταιρείες και άνθρωποι που γνωρίζουν να ιδιωτικοποιούν καλύτερα από κάθε άλλον, να επιλέξουν να συνδράμουν στην προσπάθεια μιας κίνησης που θεωρητικά αντιτίθεται στην ιδιωτικοποίηση;
Ρόμπερτ Άπφελ: ο καπιταλισμός θα πρέπει να ποτίσει τους πάντες
Με αυτή την απορία, επικοινωνήσαμε με τον κ. Άπφελ ο οποίος δήλωσε τα εξής: «Πιστεύω ότι όλοι έχουν κάτι να κερδίσουν από τις αποκρατικοποιήσεις. Επομένως υποστηρίζω ότι η κυβέρνηση πρέπει να αποκρατικοποιήσει το περιουσιακό στοιχείο της ΕΥΑΘ για να το φέρει πιο κοντά στον λαό. Μου θυμίζει την αποκρατικοποίηση που είχε πραγματοποιήσει η Θάτσερ, όταν το 62% της British Gas πέρασε στα χέρια των καταναλωτών. Η κυβέρνηση έδωσε άτοκα δάνεια στους πολίτες για να τους δώσει τη δυνατότητα να αγοράσουν μετοχές. Ξέρω ότι πολλοί βλέπουν την Θάτσερ σαν τον Σατανά, αλλά αυτή η θέση της άνοιξε την ιδιοκτησία στους πολίτες. Με μόλις 40 στερλίνες μπορούσες να συμμετέχεις».
Αν για εμάς στην Ελλάδα, η προσπάθεια της Κ136 φαντάζει ως κάτι φρέσκο, ο κ. Άπφελ την εκλαμβάνει σαν μια ακόμα ιδιωτικοποίηση: «Η ιδιωτικοποίηση της ΕΥΑΘ με αυτό το τρόπο θα μπορούσε να είναι παράδειγμα για όλη την Ευρώπη. Κάτι ακόμα που προτείνω είναι ένας τρόπος συμμετοχής για τα παιδιά. Σύμφωνα με τη Τράπεζα της Ελλάδας, υπάρχουν στις οικογένειες της Κεντρικής Μακεδονίας, στους λογαριασμούς και στις τσέπες του, 2,8 δις ευρώ που απλά κάθονται. Αυτός είναι ο πλούτος της Κεντρικής Μακεδονίας, και πρέπει να μπει στην κυκλοφορία. Πιστεύω ότι πολλοί στην κυβέρνηση, συμπεριλαμβανομένου του κ. Σαμαρά, θα είναι ενθουσιασμένοι όταν δουν 100.000 πολίτες-καπιταλιστές με 136 ευρώ στα χέρια τους να θέλουν να αγοράσουν την ΕΥΑΘ. Πρέπει να φέρουμε τις μεγάλες κρατικές επιχειρήσεις πιο κοντά στους πολίτες, να τις πάρουμε από την κεντρική κρατική διαχείριση».
Είναι εμφανές ότι ο λόγος του Άπφελ περί λαϊκού καπιταλισμού έρχεται σε αντίθεση με τον λόγο της Κ136 που αξίωνε μια αλληλέγγυα κοινωνική οικονομία. Ενώ ο Λ. Αγγέλου, ανέφερε ότι το σχέδιο της Κ136 διαφέρει βαθύτατα από αυτό που συνέβη στην Βρετανία κυρίως λόγω του μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα και του μοιράσματος μερίδων αντί μετοχών, ο Άπφελ στην ερώτησή μας εάν το σχέδιο της Κ136 είναι παρόμοιο με τα σχέδια της Θάτσερ, δεν αφήνει περιθώρια για παρερμηνείες: «Αναμφίβολα, ναι». Εν τέλει, η Κ136 δηλώνει πως αντιτίθεται στο σύστημα, ενώ ο Άπφελ, επιδιώκει την διάχυση του συστήματος σε όλες τις σφαίρες της κοινωνικής ζωής. Μόνο αν γίνουμε όλοι καπιταλιστές, αν ρίξουμε τις καταθέσεις μας στην πραγματική οικονομία, το σύστημα θα συνεχίσει αλώβητο και θα ξεπεράσει την κρίση του. Η διαφορά αυτών που επιδιώκει η Κ136 με αυτά που επιδιώκει ο Άπφελ είναι εμφανής, δεν θα μπορούσε όμως να οδηγήσει στα ίδια αποτελέσματα; (Διαβάστε το κείμενο: «Ο Robert Apfel, η ΕΥΑΘ, ο Sid και το PSI»)
Διεθνής εμπειρία: Η ιδιωτικοποίηση του νερού βλάπτει τους πολίτες
Όλα αυτά συμβαίνουν στην Ελλάδα ενώ υπάρχει μια συσσωρευμένη εμπειρία των αρνητικών επιπτώσεων της ιδιωτικοποίησης του νερού και μια παγιωμένη τάση επιστροφής των δικτύων ύδρευσης σε δημοτικές ή κρατικές επιχειρήσεις. Η λογική της κρατικοποίησης δεν στηρίζεται μόνο στην αρχή ότι η διαχείριση του νερού πρέπει να είναι δημόσια, γιατί πρόκειται για δημόσιο αγαθό, αλλά και σε καθαρά οικονομικούς λόγους, αφού αποδείχθηκε ότι η δημόσια διαχείριση είναι προς το συμφέρον των πολιτών και του δημόσιου ταμείου. Όπως μας είπε η κ. Κολοκυθά, επίκουρη καθηγήτρια του Τμήματος Πολιτικών Μηχανικών του ΑΠΘ, «όταν πρόκειται για την ύδρευση πληθυσμών, το νερό πρέπει να αντιμετωπίζεται ως κοινωνικό αγαθό το οποίο είτε η Πολιτεία, είτε η Τοπική Αυτοδιοίκηση υποχρεούνται να παρέχουν σε κατάλληλη ποιότητα, αρκετή ποσότητα και χαμηλό κόστος. Οποιαδήποτε ιδιωτική εταιρεία έχει πρωτίστως ως στόχο τη μεγιστοποίηση του κέρδους και προφανώς δεν δρα με βάση το ευρύ κοινωνικό συμφέρον».
«Η διεθνής εμπειρία δείχνει ότι η ιδιωτικοποίηση του νερού θέτει σε κίνδυνο την πρόσβαση των πολιτών σε ένα από τα πιο βασικά αγαθά για την καθημερινή διαβίωση. Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα της Βρετανίας. Η ιδιωτικοποίηση του νερού από τη Θάτσερ έφερε δραματικές επιπτώσεις για τους πολίτες αυξάνοντας το κόστος κατά 50% τα πρώτα 4 χρόνια, τριπλασιάζοντας τις διακοπές παροχής σε νοικοκυριά που δεν μπορούσαν να πληρώσουν, μειώνοντας την ποιότητα, αυξάνοντας τα κρούσματα δυσεντερίας και οδηγώντας σε αλλεπάλληλες παραβιάσεις της περιβαλλοντικής νομοθεσίας», μας είπε ο Κρίτων Αρσένης.
Ανάμεσα στις δεκάδες περιπτώσεις, παραδειγματική είναι αυτή της Βολιβίας όπου η ιδιωτικοποίηση του νερού, που ήρθε ως προϋπόθεση για την παραχώρηση δανείου από το ΔΝΤ, έφερε αφόρητες αυξήσεις στα τιμολόγια νερού (+200-300%). Οι διαμαρτυρίες των κατοίκων είχαν ως τραγική κατάληξη 7 νεκρούς και η κυβέρνηση αποφάσισε τελικά να επανακρατικοποιήσει το δίκτυο.
Επαναδημοτικοποίηση του νερού και δημοψηφίσματα
Χαρακτηριστικές περιπτώσεις αντίστασης ή επαναδημοτικοποίησης συναντάμε πλέον και στην Ευρώπη. Η πιο σημαντική από αυτές είναι του Παρισιού. Το 2008 το δημοτικό συμβούλιο αποφάσισε να μην ανανεώσει τη σύμβαση με τις Veolia και Suez, οι οποίες είχαν τη διαχείριση του συστήματος ύδρευσης από το 1985. Ο δήμος δημιούργησε τη δημοτική εταιρεία Eau de Paris και το 2010 έθεσε υπό την εποπτεία του τη λειτουργία του συστήματος. Επικοινωνήσαμε με την Anne Le Strat, αντιδήμαρχο και πρόεδρο της Eau de Paris, η οποία μας εξήγησε ότι «η επιλογή της επαναδημοτικοποίησης καθοδηγείται από την ισχυρή πεποίθηση ότι η διαχείριση των υδάτων πρέπει να υπακούει το δημόσιο συμφέρον: το νερό είναι ένα κοινό αγαθό, ένας ζωτικός πόρος που πρέπει να ελέγχεται και να συντηρείται από μια αλληλέγγυα και υπεύθυνη διαχείριση. Η μεταρρύθμιση ενσαρκώνει τη δέσμευση του δήμου του Παρισιού στις αξίες της δημόσιας υπηρεσίας». Χάρη στη μεταρρύθμιση προέκυψαν σημαντικά οφέλη: τα κέρδη υπολογίζονται σε 35 εκατομμύρια ευρώ ετησίως, ενώ το 2011, η τιμή του πόσιμου νερού, που είχε αυξηθεί κατά 260% από το 1985, μειώθηκε για πρώτη φορά κατά 8%.
Στην Ιταλία το 2011 πραγματοποιήθηκε δημοψήφισμα με τους Ιταλούς σε ποσοστό 95% να ψηφίζουν κατά της ιδιωτικοποίησης του νερού. Κυνικά αντιδημοκρατικές εξωτερικές πιέσεις επιχείρησαν να ανατρέψουν το αποτέλεσμα., που όμως επικυρώθηκε τον Ιούλιο του 2012 από το Συνταγματικό Δικαστήριο. Και στη Βιέννη οι πολίτες σε ποσοστό 87% απέρριψαν την ιδιωτικοποίηση δημοτικών επιχειρήσεων παροχής υπηρεσιών, μεταξύ αυτών και της ύδρευσης.
Ο David Hall μας είπε χαρακτηριστικά ότι «όποτε έχει υποβληθεί σε δημοψήφισμα, η ιδιωτικοποίηση του νερού έχει απορριφθεί μαζικά». Επομένως κρίνεται θετική η πρόταση του Δήμου Θεσσαλονίκης για διεξαγωγή δημοψηφίσματος αν και το αποτέλεσμά του δεν είναι δεσμευτικό. Το δημοψήφισμα συγκεντρώνει όλο και περισσότερο τα φώτα της δημοσιότητας ιδιαίτερα μάλιστα, μετά τον αποκλεισμό της Κ136 που θα μπορούσε να αποτελέσει μια δεύτερη γραμμή άμυνας, ενάντια στην ιδιωτικοποίηση. Κυρίαρχο ρόλο παίζει πλέον η πρωτοβουλία SOSteτονερό η οποία μέσω των συνελεύσεων της συντονίζει τις προσπάθειες των φορέων και οργανώσεων που διαφωνούν με την ιδιωτικοποίηση. Θεωρητικά στην ιδιωτικοποίηση του νερού, αντιτίθενται επίσης όλοι οι Δήμοι της χώρας καθώς με ομόφωνο ψήφισμά της Κεντρικής Ένωσης Δήμων Ελλάδος εκφράζουντην πλήρη αντίθεσή τους στην απόφαση της κυβέρνησης να προχωρήσει στην ιδιωτικοποίηση των Δημοσίων και Δημοτικών Επιχειρήσεων Ύδρευσης και Αποχέτευσης. Η επόμενη κίνηση ανήκει πάλι στην κυβέρνηση. Θα δεχθεί άραγε να διεξαχθεί δημοψήφισμα με πιθανή εξέλιξη την ακύρωση της ιδιωτικοποίησης, και ποια θα είναι και η στάση του Προέδρου της Δημοκρατίας, στον οποίο πέφτει και ο τελευταίος λόγος; Τελικά ποιος κυβερνάει αυτόν τον τόπο; Η Σουέζ και το ΤΑΙΠΕΔ ή ο «δήμος», ο λαός. Η ετυμολογία του πολιτεύματος «δημοκρατία» ορίζει ως κυρίαρχο το δεύτερο. Η πραγματικότητα μέχρι σήμερα την διαψεύδει...
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου